ሓድነትና ኣጠናኺርና ንቅድሚት ንመርሽ
ሲዒድ መሐመድ
ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ ከባቢ ቀይሕ ባሕሪ ካብ ዝተፈላለያ ሃገራት ተኣኻኺቡ ዘሎ ወትሃደር ኣብ’ቲ ከባቢ ዝልዓለ ስግኣት ይፈጥር ከምዘሎ ተንተንቲ ሰላምን ፀጥታን ይገልፁ ኣለዉ፡፡ እቲ ኣብ የመን ዝካየድ ዘሎ ናይ መንግስታት ኢራንን ሱዑዲ ዓረቢያን ኢድ ኣእታውነት ዘለዎን ዛጊድ መዕለቢ ዘይተረኸበሉን ደማዊ ኲናት ንጂኦፖለቲካ ዞባ ቀይሕ ባሕሪ ብሓፈሻ ከዓ ንዞባ ቀርኒ ኣፍሪቃ ብኣሉታ ከምዝጸለዎ እዮም ተንተንቲ ዝገልጹ ዘለዉ፡፡ ብፍላይ ወትሃደራት ሱዑዲ ዓረቢያን ኢራንን ኣብ’ቲ ከባቢ ምስፋሮም ንመንግስቲ ኤርትራ ዝልዓለ ቁጠባውን ንዋታውን ድጋፍ የምፅአሉ ከምዘሎ እቶም ሙሁራን ይገልጹ፡፡
መንግስቲ ኤርትራ ነቲ ካብ ዝተፈላለያ ሃገራት ዝውሕዘሉ ዘሎ ገንዘባውን ንዋታውን ሓገዝ ንጸረ ሰላምን ራዕዳውያን ሓይልታትን ኣብ ምውዳብ፣ ኣብ ምስልጣንን ኣብ ምዕጣቕን ከምዘውዕሎ ምንም ዘማእትእ ጉዳይ ኣይኮነን፡፡ በዚ ከዓ እቲ ብኣዕናዊን ዘራጊን ተግባራቱ ካብ ማሕበረሰብ ዓለም ተነጺሉ ዘሎ ስርዓት ዳግም ዓቕሚ ፈጢሩ ግብረ ራዕዳዊ ተግባሩ ብዝተጠናኸረ መልክዑ ንምፍጻም ከምዘኽእሎ እቶም ሙሁራት ዘለዎም ስግኣት ይገልፁ፡፡
ስርዓት ኢሳያስ ካብተን ኣብ ቀይሕ ባሕሪ ኤርትራ ወትሃደራተን ኣስፊረን ዘለዋ ሃገራት ዝረኽቦ ዶላርን ካልእ ድጋፍን ብምጥቃም ኣንፃር ሰላም፣ ድሕንነትን ልምዓትን ሃገራትን ህዝብታትን ቀርኒ ኣፍሪቃ ብፍላይ ድማ ኣብ ምዕንቃፍ ልምዓትን ምዝራግ ሰላምን ኢትዮጵያ ከምዘውዕሎ ዘማትእ ጉዳይ ኣይኮነን፡፡
ብተወሳኺ እቲ ኣንፃር ሰላምን ሓድነትን ዞባና ዝንቀሳቀስ ዘሎ መንግስቲ ኤርትራ ብተመሳሳሊ መንገዲ ምስ ምስሪ ዝነበሮ ቁጠባዊ ምትሕግጋዝን ዲፕሎማሲያዊ ርክብን ናብ ዝልዓለ ደረጃ ንምስግጋር ይሰርሕ ከምዘሎ እቲ ወድዓዊ ኩነታት የመላኽት፡፡ ኣብዚ ቀረባ እዋን ፕረዚዳንት እቲ ሃገር ኢሳያስ ኣፈወርቂ ምስ ቴሌቪዥን ሃገሩ ኣብዘካየዶ ቃለመሕትት ንምስፋር ወትሃደራት ምስሪ ኣብ ኤርትራ ጠሚቱ ንዝቐረበሉ ሕቶ እንትምልስ “እቲ ዝጋዋሕ ዘሎ ሓበሬታ ናይ ፀላእቲ ፅውፅዋይ’ምበር ኣብ ኤርትራ ዝሰፈረ ወትሃደር ምስሪ የለን” ክብል ዓይኑ ብጨው ሓፂቡ ነቲ ወድዓዊ ሓቂ ዝኽሕድ መልሲ ሂቡ እዩ፡፡ እቲ ዘሃቦ መልሲ ፃዕዳ ሕሶት ከምዝኾነ፤ የግዳስ እቲ ኣብ ባይታ ዘሎ ሓቂ ከምዘርእዮ ወትሃደራት ምስሪ ኣብ ኤርትራ ሰፊሮም ከምዘለዉ እዩ፡፡ ቅድም ክብል ዓበይቲ ማዕኸናት ዜና ዓለም ከይተረፋ ምስሪ ወትሃደራታ ኣብ ኤርትራ ከምዘስፈረት ፀብፂበን ከምዝነበራ ዝዝከር እዩ፡፡
ፕረዚዳንት ቱርኪ ኣብ ሱዳን ዑደት ኣብዘካየዱሉ እዋን ቱርኪ ወትሃደራታ ኣብ ሱዳን ንምስፋር መራሕቲ ክልቲአን ሃገራት ኣብ ስምምዕ ከምዝበጽሑ ይፍለጥ፡፡ ድሕሪ እዚ ብተግባር ቱርኪ ዝተቖጠዐት ምስሪ ወትሃደራታ ብህጹጽ ኣብ ኤርትራ ክሰፍሩ ከምዝገበረት ዓለምለኸ ማዕኸናት ዜና ዝጸብጸብኦ ጉዳይ ኮይኑ እናሃለወ ኢሳያስ ኣፈወርቂ “ጽውጽዋይ እዩ” ብዝብል ነቲ ሓቂ ምኽሓዱ ካብቲ ንዓመታት ክሰርሓሉ ዝጸንሐ ናይ ሕሶትን ምድንጋርን ባህሪኡ ከምዘይወጸ ዘርኢ እዩ፡፡ ይኹን’ምበር ወትሃደራት ምስሪ ኣብ መሬት ኤርትራ ዓሪዶም ከምዘለዉ ጽውጽዋይ ዘይኮነስ ጸሓይ ዝወቕዖን መላእ ዓለም ዝፈለጦን ሓቂ ካብ ዝኸውን ውዒሉ ዝሓደረ ጉዳይ እዩ፡፡
መንግስቲ ኤርትራ ኣብ ኢትዮጵያ ንዝዓሰለ ሰላምን ምርግጋዕን ንምዝራግን ኣብቶም ዝሓለፉ ክልተ ዓሰርተታት ዓመታት ንዝተመዝገበ በዓል ክልተ ኣሃዝ ቁጠባዊ ዕቤት ንምትዕንቓፍ ዘይፈንቀሎ እምኒ ከምዘየለ ካብ ማሕበረሰብ ዓለም ዝተኸወለ ኣይኮነን፡፡
ካብ ቀረባ እዋን ጀሚሩ ድማ ካብተን ወትሃደራተን ኣብ ኤርትራ ዘስፈራ ሃገራት ብዝረኸቦ ዶላር ተሓጊዙ ነቲ ኣብ ኢትዮጵያ ብሓፈሻ ከዓ ኣብ ዞባ ቀርኒ ኣፍሪቃ ብቐጻልነት ክፍጽሞ ዝጸንሐ ተጻብኦን ክኣልሞ ዝጸንሐ ውዲትን ኣጠናኺሩ ከምዝቐጸለሉ ንጻት’ኳ ዘጠራጥር ኣይኮነን፡፡
መንግስቲ ኤርትራ ኣብ ዝተፈላለዩ እዋናት ኣሸበርቲ እናልኣኸ ኣብ ልዕሊ ህዝብን መንግስትን ኢትዮጵያ ፈተነታት ራዕዲ ክፍጽም ጸኒሑ እዩ፡፡ ይኹን’ምበር ህዝብን መንግስትን ኢትዮጵያ ንሰላሞም ብዝሃብዎ ልዑል ትኹረት ንዝተፈነውዎም ፈተናታት ራዕዲ ሸቶኦም ከይወቕዑ ኣፈሺለምዎም እዮም፡፡
ንኣብነት ኣብ ተከዘ፣ ኣብ ኣዲስ ኣበባን ካልኦት ከባብታትን ዘዋፈሮም ጸረ-ሰላም ሓይልታት ንዝወጠንዎም ተግባራት ራዕዲ ሸቶኦም ከይወቕዑ ክፍሽሉ ኪኢሎም እዮም፡፡ በዚ ከዓ እቲ ስርዓት ንኢትዮጵያ ንምህዋኽን ንልምዓታ ንምዕንቃፍን ዝሓንጸጾ ትልሚ እናተቓልዐን እናተፈሸለን ብምኻዱ ኢትዮጵያ ዘትኣማምን ሰላም፣ ዝዓሰላን ቅልጡፍ ቁጣባዊ ዕቤትን ዝምዝገበላ ሃገር ክትከውን በቒዓ ኣላ፡፡
ሕዚ’ውን ህዝቢ ኢትዮጵያ ብውሽጣውን ግዳማውን ተጻብኦታት ከይተዳኸመ ሰላሙን ሓድነቱን እናጠናኸረ ንቕድሚት ክምርሽ ይግባእ፡፡ ዘተኣማምን ሰላም ዝዓሰለላ፣ ዲሞክራሲያዊትን ምዕብልትን ኢትዮጵያ ንምህናጽ ኣብዝግበር ኩለመዳያዊ ጻዕሪ እጃም ኩሉ ኢትዮጵያዊ ልዑል ክኸውን ኣለዎ፡፡ ኢትዮጵያውያን ብዓሌት፣ ብሃይማኖት፣ ብፖለቲካን ከባቢን እንከይተፈላለዩ በቢግዜኡ ንዝእለሙሎም ሽሪሕታት ጸላእቲ እናፈሸሉ፤ ንህዳሰ ሃገሮም ጋህዲ ኣብ ምግባር ብሓድነትን ርሱን ፍቕሪ ሃገርን ከለዓሉ ይግባእ፡፡